Khoa học tổng hợp: The Economist công bố các phát minh của năm

Hôm thứ 5 vừa qua, tại Viện hàn lâm nghệ thuật phim và truyền hình Anh quốc (BAFTA) ở London, tạp chí tài chính The Economist đã công bố các phát minh được trao tặng giải thường phát minh của năm 2012 ( 2012 Innovation Awards ). Những phát minh này được ban giám khảo chọn ra từ nhiều lĩnh vực khác nhau như khoa học sinh học, truyền thông, năng lượng và không gian. Và mặc dù đa dạng về lĩnh vực nhưng tất cả phát minh đoạt giải đều có cùng một điểm chung: "không xa rời thực tế và tất cả đều là những công nghệ đã được minh chứng".

Những phát minh đoạt giải được kiểm chứng như thế nào? Ở đây chúng ta có một vài tiêu chuẩn như: thứ nhất, phát minh đề cử mang lại bao nhiêu doanh thu cho công ty phát triển. Thứ 2, tác động của phát minh đối với một khía cạnh tốt hoặc toàn xã hội nói chung. Thứ 3, tầm ảnh hưởng của phát minh trong một lĩnh vực khoa học hoặc công nghệ.

Dưới đây là danh sách các phát minh đoạt giải:

Giải thưởng sinh học thuộc về: Napoleone Ferrara ( Genentech )

Mô hình chứng minh khả năng kiềm hãm khối u ung thư của Avastin .

Giáo sư Napoleone Ferrara cùng nhóm nghiên cứu của ông đến từ công ty công nghệ sinh học Genentech đã được trao giải thưởng phát minh sinh học của năm cho đề tài nghiên cứu: nhận biết và nhân bản một gene dành cho yếu tố sinh trưởng của thành trong mạch máu (VEGF). Đây là một protein mấu chốt hình thành nên các mạch máu trong quá trình hình thành mạch (angiogenesis).

Nghiên cứu của Ferrara đã trực tiếp dẫn đến việc điều chế thành công chất ức chế quá trình hình thành mạch bevacizumab và sản phẩm đã được công ty thương mại hóa dưới cái tên Avastin. Phương pháp điều trị bằng chất ức chế cho ung thư ruột kết đã di căng được cho là sẽ kéo dài thời gian sống của bệnh nhân lên thêm trung bình 5 tháng. Ngoài ra, nghiên cứu của Ferrara cũng mở ra các thuốc kháng thể đơn dòng như ranibizumab (hay Lucentis ) giúp hạn chế khả năng mất thị lực đối với 3 tình trạng mắt: thoái hóa tâm võng mạc ướt do tuổi tác, tắc tĩnh mạch võng mạc (RVO) và phù hoàng điểm mắt do đái tháo đường (DME).

Giải thưởng khoa học máy tính và truyền thông thuộc về: Jack Dangermond ( esri ) và John Hanke ( Google )

Google Earth - một sản phẩm được xây dựng dựa trên nền tảng Keyhole .

Giải thưởng này được trao cho 2 người đàn ông với những nghiên cứu sơ khai trong lĩnh vực các hệ thống thông tin địa lý ( GIS ) mà sau này đã trở thành trái tim của các ứng dụng bản đồ hóa hiện đại.

42 năm trước, Jack Dangermond đã thành lập viện nghiên cứu các hệ thống môi trường (Environmental Systems Research Insitute - ersi). Ersi nhanh chóng trở thành một viện công nghệ hàng đầu trong lĩnh vực phát triển phần mềm GIS, bao quát hơn 40% thị trường. Phần mềm ArcGIS của ersi đã được sử dụng để tạo ra các bản đồ tích hợp dữ liệu địa lý và chạy trên nhiều loại thiết bị từ máy tính đến điện thoại di động.

Trong khi đó, John Hanke lại làm việc cho Keyhole - một công ty được ông thành lập vào năm 2001 với chuyên ngành phát triển các hệ thống ảnh hóa 3 chiều của bề mặt Trái Đất. Năm 2003, cục phòng thủ Hoa Kỳ đã bắt đầu quan tâm đến nghiên cứu của John Hanke nhưng ngay trong năm sau đó, Keyhole đã được Google mua lại. Sau khi sáp nhập, John Hanke trở thành người đứng đầu bộ phận quản lý sản phẩm của Google Maps và Google Earth, trong đó Google Earth chính là sản phẩm được phát triển trực tiếp từ nền tảng hệ thống Keyhole. Các bản đồ của Google giờ đây thu hút một tỉ người dùng mỗi tháng và hẳn bạn cũng là một trong số đó.

Nói về tương lai, Hanke dường như chỉ tập trung vào những khả năng của Google Glass mặc dù ông cũng gợi ý về một chiếc đồng hồ đeo tay có thể giao tiếp thông tin với thế giới xung quanh thông qua cảm nhận chạm.

Giải thưởng sản phẩm tiêu dùng thuộc về: Gary Burrell và Min Kao ( Garmin )

Một sản phẩm tiêu dùng của Garmin trên xe hơi.

Gary Burrell và Min Kao - 2 nhà sáng lập công ty chuyên phát triển các hệ thống dẫn đường và dịch vụ bản đồ Garmin đang đứng đầu thị trường GPS đã được trao giải thưởng sản phẩm tiêu dùng của năm.

Kể từ khi thành lập vào năm 1989, Garmin đã bán được hơn 100 triệu thiết bị dẫn đường GPS phục vụ cho nhiều đối tượng khách hàng khác nhau từ những người yêu thích chạy bộ cho đến câu cá, leo núi, phi công, tài xế và cả những người đi xe máy.

Đây là một trường hợp giải thưởng được trao cho những người dẫn đầu trong một lĩnh vực đang trở thành một thị trường lớn. Thật vậy, nếu bạn sống ở phương Tây, bạn sẽ dễ dàng quen biết một ai đó sử dụng thiết bị GPS của Garmin và rồi bạn cũng sẽ sắm cho mình 1 cái, giống như một thiết bị tất yếu cho mọi cuộc hành trình.

Giải thưởng năng lượng và môi trường thuộc về: Yet-Ming Chiang ( MIT )

Xe buýt Daimler-Orion VII.

Yet-Ming Chiang đã nhận được giải thưởng về năng lượng và môi trường cho nghiên cứu về pin Li-ion : một phát kiến mà Chiang mô tả là " Lithium ion 2.0" trong đó ông đã phát triển thành công các cực âm nano bằng kim loại phốt phát. Phát minh của Chiang đã giúp nâng cao hiệu năng cũng như tuổi thọ của pin Li-ion.

Được sự cho phép của MIT, Chiang đã thành lập bộ phận A123 Systems vào năm 2001 với mục đích bán pin Li-ion cho nhiều ứng dụng với quy mô và hoài bão lớn hơn thay vì những chiếc điện thoại nhỏ bé. Khởi đầu với dự án hợp tác cùng Daimler phát triển xe buýt hybrid trong nội thành New York, những chiếc xe buýt Daimler-Orion VII thế hệ 2 tính đến nay đã hoạt động trên 300 triệu dặm đường. Ngoài ra, công nghệ của A123 cũng đã xuất hiện trên những mẫu xe hybrid cá nhân như Fisker Karma, BMW ActiveHybrid series 3 và series 5 cũng như mẫu Chevrolet Spark sắp ra mắt.

Mặc dù thị trường xe điện EV đang có chiều hướng tăng trưởng chậm lại nhưng vẫn có những dấu hiệu khả quang. Roland Berger - chuyên viên đến từ công ty cố vấn Strategy Consultants dự đoán rằng thị trường pin Li-ion cho xe điện trên thế giới sẽ có giá 10 tỉ USD vào năm 2015, cao hơn rất nhiều so với giá trị định đoạt 1,5 tỉ USD hiện nay.

Chiang đã vừa thành lập một công ty mới có tên 24M Technologies và mục tiêu tiếp theo của ông là phát triển pin "Lithium ion 3.0".

Giải thưởng không ranh giới thuộc về: Elon Musk ( SpaceX )

Tàu SpaceX Dragon ráp nối thành công với trạm ISS.

Giải thưởng "không ranh giới" được đặt cho những phát minh không rơi vào danh mục cụ thể nào. Năm nay, giải thưởng này được trao cho một nhân vật đặc biệt - người đã không bán đi 2 "đứa con đầu lòng" của mình là Zip2 và PayPal, người cũng không trực tiếp thiết kế chiếc xe hơi chạy điện nào mang thương hiệu Tesla mà thay vào đó, ông đã khéo léo sử dụng nguồn lợi nhuận kết xù từ 3 công ty để phát triển những con tàu không gian mà lại là tàu không gian thương mại để hái ra tiền. Cái tên được xướng lên không ai khác chính là Elon Musk.

Trong những năm trở lại đây, thị trường hàng không không gian bắt đầu xuất hiện những cái tên mới nổi trong đó đáng chú ý nhất là Space Exploration Technologies Corp hay SpaceX của Elon Musk. Ý tưởng trọng tâm của SpaceX rất đơn giản: tăng độ tin cậy và giảm chi phí vận chuyển không gian 10 lần.

Mặc dù có tuổi đời còn khá non trẻ nhưng SpaceX đã đạt được thành tựu để đời trong ngành công nghiệp hàng không không gian với chuyến bay thương mại đầu tiên ráp nối với trạm không gian quốc tế ISS để đưa hàng tiếp tế và thu gom rác thải. Với thành tựu này, SpaceX đã được NASA trao thưởng là một bản hợp đồng gồm hơn 12 sứ mạng tiếp tế không gian bằng tàu vũ trụ thương mại và hiện tại, công ty đang phát triển một phiên bản tương thích của tàu vũ trụ Dragon để đưa các nhà phi hành gia lên ISS. Ngoài ra, SpaceX còn đang tiến hành phát triển Heavy Falcon - tên lửa lớn nhất kể từ Sarturn, được thiết kế để có thể đưa 53 tấn hàng lên quỹ đạo.

Phát biểu tại lễ trao giải, Musk cho biết nhân loại chính là yếu tố hợp nhất trong công việc của ông. Theo quản điểm của ông, một nguồn năng lượng lâu bền, khám phá không gian và Internet là 3 lĩnh vực sống còn đối với tương lai của nhân loại.

Ngoài ra, cũng trong buổi lễ, Elon Musk cũng đã tiết lộ thêm về hệ thống vận tải Hyperloop có thể đưa hành khách đi từ Los Angles đến San Franciso chỉ trong 30 phút trên lý thuyết. Thêm vào đó, ông cũng thừa nhận khát vọng của mình là được "chết" trên sao Hỏa.

Giải thưởng giải pháp và dịch vụ thuộc về: Marc Benioff ( Salesforce.com )

Marc Benioff - nhà sáng lập công ty điện toán đám mấy salesforce.com đã giành giải thưởng giải pháp và dịch vụ cho những đóng góp giúp làm khuấy đảo ngành công nghiệp phần mềm. Salesforce.com cung cấp các phần mềm như một dịch vụ (Software as a Service - SaaS) dựa trên nền tảng đám mây - trái ngược với những phần mềm truyền thống thường được cung cấp dưới dạng đóng hộp hoặc tải về từ Internet và cài đặt.

Tầm nhìn của Benioff đối với các dịch vụ nền đám mây được gợi ý từ thành công của Amazon, từ đó giải đáp câu hỏi tại sao các phần mềm doanh nghiệp không thể được cung cấp thông qua một cổng thông tin trực tuyến. Tính đến ngày 31 tháng 1 năm nay, salesforce.com đã thu lại 2,3 tỉ USD từ hơn 100.000 khách hàng. Công ty hiện đang đang mở rộng phát triển giải pháp mạng xã hội trong quy mô doanh nghiệp.

Rất tiếc là tại buổi lễ trao giải, nhà điều hành Benioff đã không thể có mặt.

Giải thưởng xã hội và kinh tế thuộc về: Philip Souter và Greg Allgood (Procter & Gamble - P&G)

Bột diệt khuẩn của P&G được sử dụng ở Tanzania.

Giải thưởng xã hội và kinh tế năm nay nhấn mạnh về mặt xã hội và nó được trao cho 2 nhà khoa học Philip Souter và Greg Allgood thuộc tập đoàn P&G.

Tiến sĩ Souter, một nhà nghiên cứu khoa học đã phát triển thành công một loại bột được cơ quan bảo vệ môi trường Hoa Kỳ xác nhận là có thể loại bỏ 98% Asen và 99,99% virus và vi khuẩn nguy hiểm - đặc biệt là vi khuẩn vibrio cholerae gây bệnh tả từ nước.

Ban đầu, P&G đã cố gắng thương mại hóa loại bột này nhưng thất bại do tình trạng nghèo đói tại các cộng đồng cần sử dụng sản phẩm. Sau cùng, tiến sĩ Allgood đã thuyết phục công ty phân phối loại bột diệt khuẩn nói trên dưới dạng phi lợi nhuận theo chương trình nước uống an toàn cho trẻ em của P&G. Kết quả là kể từ khi được phát động vào năm 2004, chương trình đã cứu sống 26.000 mạng người.

Giải thưởng phát minh cho tập đoàn thuộc về: Google

Xe tự hành của Google.

John Hanke - người vừa nhận phát minh về khoa học máy tính và truyền thông đã đại diện cho Google nhận giải thưởng phát minh của năm dành cho đối tượng tổ chức/tập đoàn. Giải thưởng này không dành cho một cá nhân nào hay một sản phẩm nào cụ thể mà dành cho cả Google. The Economist đã xướng lên những cái tên đáng chú ý như Chrome, YouTube và công cụ tìm kiếm trọng tâm với hơn 100 tỉ lượt truy vấn mỗi tháng.

Hanke tiết lộ rằng khi công ty của ông, Keyhole, được Google mua lại, ông không kỳ vọng rằng mình sẽ gắn bó lâu dài với Google. Tuy nhiên, ông đã rất ngạc nhiên và hài lòng khi nhận ra Google là một công ty luôn sẵn sàng đối mặt với những rủi ro khi phát triển những công nghệ mới điển hình như xe tự hành.

Hình ảnh về các nhà phát minh tại buổi lễ trao giải:

Napoleone Ferrara phát biểu khi được trao tặng giải thưởng phát minh sinh học của năm.

Charles Kennelly (thứ 2 từ trái sang) đại diện cho Jack Dangermod và John Hanke (ngoài cùng bên trái) nhận giải thưởng phát minh khoa học máy tính và truyền thông của năm.